TP.HCM: Kế hoạch phát triển đô thị nén dọc tuyến metro và Vành đai 3
TP.HCM đang đặt mục tiêu phát triển 11 khu đô thị nén (TOD) dọc theo các tuyến metro và Vành đai 3, chia làm hai giai đoạn triển khai đến năm 2028. Dự án này tập trung vào việc xác định ranh giới, tình trạng pháp lý và chức năng phát triển đô thị cho từng khu vực cụ thể.
Một số vị trí TOD tiêu biểu bao gồm khu vực quanh ga Phước Long (khu Trường Thọ, TP.Thủ Đức) thuộc tuyến metro số 1 với diện tích hơn 160 ha. Trên tuyến metro số 2, ba vị trí được nhắm đến là Ô phố I/82a, Tây Thạnh; Trung tâm Triển lãm và Trung tâm thể dục thể thao quận Tân Bình; và khu C30 gần ga Lê Thị Riêng. Dọc Vành đai 3, dự án sẽ triển khai tại 5 khu vực, bao gồm khu đất Nông trường Dừa và Long Bình ở TP.Thủ Đức, khu số 8 ở Tân Hiệp, khu số 6 tại Xuân Thới Thượng và một khu vực khác tại Xuân Thới Sơn (huyện Hóc Môn).
Mô hình TOD được kỳ vọng sẽ giảm thiểu sự phụ thuộc vào phương tiện cá nhân, khuyến khích sử dụng giao thông công cộng, và góp phần xây dựng một thành phố đáng sống hơn. Việc tích hợp TOD vào các dự án bất động sản cũng hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải.
Kinh nghiệm từ Singapore cho thấy việc kết hợp phát triển giao thông đô thị với quy hoạch không gian đã tạo ra các khu đô thị vệ tinh hiệu quả, kết nối với trung tâm thành phố bằng mạng lưới đường sắt. Các khu đô thị này cung cấp đầy đủ tiện ích công cộng trong phạm vi đi bộ, giảm nhu cầu di chuyển của người dân. Mô hình TOD tại Vancouver, Canada cũng là một ví dụ thành công với các dự án phức hợp quy mô lớn, tạo thành các đô thị khép kín, tích hợp nhà ở, thương mại, văn phòng và không gian công cộng.
Tuy nhiên, việc triển khai TOD tại Việt Nam cũng đối mặt với những thách thức như kết nối hạ tầng giao thông công cộng, giải phóng mặt bằng và tái định cư. Giải pháp được đề xuất là mở rộng mạng lưới giao thông ra ngoại ô, hình thành các cộng đồng vệ tinh để giảm tải cho đô thị. Bên cạnh đó, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, đảm bảo tính minh bạch và nguồn lực tài chính để thu hút đầu tư.
Thành công của 11 dự án TOD tại TP.HCM sẽ mang lại giá trị kinh tế - xã hội to lớn, thúc đẩy phát triển thương mại, dịch vụ và đặc biệt là thị trường bất động sản. Việc tích hợp các hình thức giao thông đường bộ, đường sắt, đường thủy sẽ góp phần nâng cao giá trị bền vững cho các bất động sản trong khu vực.
