Thách Thức và Cơ Hội Phát Triển Metro TPHCM: Quan Điểm từ Các Chuyên Gia
TPHCM đang đối mặt với một thách thức lớn khi phát triển hệ thống metro hướng tới tương lai. Các chuyên gia đã đưa ra những giải pháp và chiến lược để khắc phục những khó khăn cũng như tận dụng cơ hội đầu tư hạ tầng giao thông công cộng này.
Với mục tiêu hoàn thiện 7 tuyến đường sắt đô thị dài tổng cộng 355km, TPHCM cần khoảng 40,2 tỷ USD, một con số không nhỏ đối với dự án phát triển hệ thống metro lớn nhất nước. Sau khi quy hoạch hành chính sáp nhập, sự mở rộng đã đẩy tổng chiều dài mạng lưới đường sắt lên hơn 1.000 km, kết nối Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, tạo ra nhiều thách thức về huy động vốn đầu tư.
Nhiều tập đoàn lớn như Trường Hải, Sovico, Sungroup, và Vingroup đã bày tỏ mong muốn đầu tư vào siêu dự án này, được kỳ vọng sẽ phát triển tốt hơn nhờ các cơ chế đặc thù. Quốc hội cũng đã thông qua Nghị quyết 188/2025/QH15 để thí điểm một số chính sách đặc biệt, nhằm thúc đẩy nhanh tiến độ phát triển hạ tầng này tại Hà Nội và TPHCM.
Mặc dù có sự quan tâm đầu tư mạnh mẽ, việc lựa chọn nhà đầu tư lại là một quy trình phức tạp đòi hỏi phải cân nhắc kỹ càng. TS Nguyễn Hoàng Bình nhận định mỗi dự án lớn sẽ có những điểm mạnh và hạn chế phải đối mặt.
Có nhiều mô hình quốc tế đáng học hỏi như mô hình "Rail + Property" của Hồng Kông, nơi kết hợp phát triển bất động sản với hệ thống hạ tầng giao thông, hay tại Tokyo với phát triển các điểm đến dọc tuyến metro để kết nối giao thông công cộng.
Về phía Savills Việt Nam, ông Troy Griffiths đưa ra quan điểm rằng tự điều tiết giá bất động sản sẽ xảy ra khi nguồn cung gia tăng, đồng thời việc phát triển TOD nên được ưu tiên để tối ưu hóa giá trị bất động sản quanh các ga metro.
Một số chuyên gia cho rằng TPHCM cần có chiến lược phát triển hợp lý như di dời các cơ quan hành chính và ngân hàng ra khỏi nội đô để tái phân bố dân cư, giảm tải áp lực đô thị và tăng cường phát triển ở các vùng ngoại ô khi có sự hỗ trợ từ hệ thống metro.
Hướng tới việc xây dựng một mạng lưới metro hiệu quả không chỉ đòi hỏi sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp lớn, mà còn cần có sự hỗ trợ và điều phối khôn ngoan của chính quyền để đảm bảo giá trị và sức hút bền vững trong dài hạn.
