Nâng cấp quy định giao dịch chứng khoán để phù hợp với Hệ thống KRX
Bài viết phân tích những thay đổi trong dự thảo thông tư sửa đổi quy định về giao dịch chứng khoán nhằm tối ưu hóa hoạt động trên Hệ thống KRX, bao gồm việc xác định thông tin nhà đầu tư, xử lý giao dịch điện tử, phân bổ cổ phiếu lẻ và chuyển khoản chứng khoán.
Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang hoàn thiện dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số quy định về giao dịch chứng khoán. Việc này nhằm đảm bảo sự đồng bộ và hiệu quả khi Hệ thống giao dịch chứng khoán Hàn Quốc (KRX) chính thức vận hành tại Việt Nam vào đầu tháng 5 tới.
Một trong những thay đổi quan trọng là cách thức xác định thông tin nhà đầu tư. Trên hệ thống hiện tại, thông tin này dựa trên số hiệu và ngày cấp giấy tờ. Tuy nhiên, KRX sử dụng mã số định danh nhà đầu tư (SID) gồm 15 ký tự do hệ thống tự động tạo ra. Dự thảo thông tư sẽ bổ sung định nghĩa về "thông tin nhận diện người sở hữu chứng khoán, nhà đầu tư" để phù hợp với KRX.
Hệ thống KRX được thiết kế để xử lý hoàn toàn điện tử tất cả các nghiệp vụ đăng ký, lưu ký chứng khoán. Do đó, dự thảo thông tư cũng quy định rõ về việc gửi nhận chứng từ điện tử, nguyên tắc xử lý hồ sơ và trách nhiệm của các thành viên tham gia để đảm bảo tính chính xác của thông tin.
Việc phân bổ cổ phiếu lẻ cũng có sự thay đổi. Nếu nhà đầu tư có nhiều tài khoản tại các công ty chứng khoán khác nhau, cổ phiếu lẻ phát sinh do thực hiện quyền sẽ được phân bổ về tài khoản mặc định do KRX tạo ra tại tổ chức phát hành, thay vì phân bổ về từng tài khoản như hiện tại. Điều này giúp đơn giản hóa quy trình và tăng tính minh bạch.
Dự thảo cũng điều chỉnh quy định về chuyển khoản chứng khoán. KRX chỉ cho phép chuyển khoản quyền khi còn chứng khoán gốc đã phát sinh quyền. Việc này khác với hệ thống hiện tại, cho phép chuyển khoản quyền chưa được thực hiện ngay cả khi nhà đầu tư đã bán hết chứng khoán.
Một điểm đáng chú ý khác là việc bổ sung quy định xử lý giao dịch mua cổ phiếu của nhà đầu tư nước ngoài không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh (Non-Prefunding) và xử lý tài sản đảm bảo. Đây là những điểm mới cần thiết để thích ứng với hệ thống KRX và phòng ngừa rủi ro.
Việc sửa đổi, bổ sung các quy định này được kỳ vọng sẽ giúp thị trường chứng khoán Việt Nam hoạt động hiệu quả hơn, minh bạch hơn và hội nhập quốc tế sâu rộng hơn với sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại từ Hệ thống KRX.
