Samuel Butler và Tiên Đoán Nổi Bật về Sự Tiến Hóa của Máy Móc
Samuel Butler, qua tác phẩm "Darwin among the Machines", đã tiên đoán về sự thống trị có thể xảy ra của máy móc từ thế kỷ 19 và đưa ra những câu hỏi về sự tiến hóa của chúng.
Mặc dù quan ngại về sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo (AI) thường được xem là một ý tưởng hiện đại, Samuel Butler đã thể hiện nỗi lo sợ tương tự từ thế kỷ 19. Trong bức thư nổi tiếng "Darwin among the Machines," ông so sánh sự tiến hóa của máy móc với thuyết tiến hóa của Charles Darwin, dự đoán rằng máy móc có thể phát triển ý thức và thay thế con người như loài thống trị trên Trái Đất.
Bức thư này, được công bố vào ngày 13 tháng 6 năm 1863, đã cảnh báo về mối nguy tiềm tàng từ sự phát triển cơ học và kêu gọi tiêu diệt máy móc. Butler mô tả một tương lai mà con người sẽ trở thành phụ thuộc vào máy móc, giống như mối quan hệ của chúng ta với động vật nuôi. Ông khuyến nghị rằng loài người sẽ trở thành người phục vụ cho máy móc, hỗ trợ bảo dưỡng và tái tạo chúng.
Những ý tưởng của Butler đã dự đoán nhiều mối lo ngại về an toàn AI hiện đại, chẳng hạn như khả năng máy móc tự nhân bản và con người mất kiểm soát. Những tác phẩm nổi tiếng như loạt tiểu thuyết Dune của Frank Herbert hay phim "Matrix" đều phản ánh những lo sợ này. Trong cuốn tiểu thuyết "Erewhon" của mình năm 1872, Butler đã phát triển thêm những ý tưởng máy móc bị cấm triệt để trong xã hội, phản ánh sự ngăn cản tiến bộ công nghệ của loài người.
Lời kêu gọi hành động của ông không chỉ dừng lại ở chấp nhận thụ động số phận ấy. Tựa như lời kêu gọi của Eliezer Yudkowsky năm 2023 về việc phá hủy dữ liệu trung tâm để ngăn chặn AI, Butler đã lên tiếng kêu gọi tiêu diệt tất cả các máy móc để trở về với nguyên trạng sơ khai của xã hội con người. Tuy nhiên, ông cũng lo ngại rằng sự phụ thuộc ngày càng lớn vào công nghệ có thể đã ngăn chặn khả năng đó.
Trên thực tế, cuộc tranh luận mà Butler khởi xướng vẫn tiếp tục đến ngày nay. Dù vào năm 2023, cộng đồng toàn cầu phải đối mặt với nỗi sợ về "sự tiếp quản của AI", những lo ngại mà Butler đã nêu ra từ 160 năm trước vẫn còn sức ảnh hưởng. Một câu hỏi mới được đặt ra: Liệu con người có thể điều hòa được sự phát triển của máy móc với sự giám sát hợp lý của con người? Hay chúng ta sẽ mãi mãi phụ thuộc vào sự điều chỉnh của những thuật toán mà chính mình tạo ra?
