Sự xuống cấp của trải nghiệm trực tuyến: Từ TV thông minh đến tìm kiếm Google
Bài viết này phân tích sự suy giảm chất lượng của nhiều nền tảng và dịch vụ trực tuyến, một hiện tượng được gọi là "enshittification". Từ TV thông minh chứa đầy quảng cáo đến công cụ tìm kiếm Google ưu tiên AI hơn kết quả hữu ích, bài viết khám phá cách các công ty công nghệ đang ưu tiên lợi nhuận hơn trải nghiệm người dùng.
Thuật ngữ "enshittification" được nhà văn Cory Doctorow đặt ra để mô tả sự xuống cấp của các nền tảng trực tuyến. Hiện tượng này đang diễn ra trên diện rộng, từ các thiết bị thông minh trong nhà đến các dịch vụ trực tuyến thiết yếu như công cụ tìm kiếm.
TV thông minh, từng được kỳ vọng là một bước tiến lớn trong công nghệ giải trí, giờ đây lại trở thành bảng quảng cáo kỹ thuật số thu thập dữ liệu người dùng. Các nhà sản xuất TV tập trung vào việc bán quảng cáo và phần mềm, làm giảm trải nghiệm người dùng với giao diện phức tạp và thiếu tính tiện lợi. Việc tìm kiếm một chiếc TV "không thông minh" ngày càng khó khăn hơn bao giờ hết.
Trợ lý ảo của Google cũng là một ví dụ điển hình cho sự xuống cấp này. Nhiều người dùng phản ánh rằng trợ lý ảo hoạt động kém hiệu quả hơn so với trước đây, thường xuyên gặp sự cố và không phản hồi chính xác các lệnh thoại. Mặc dù Google đang tập trung vào phát triển AI, nhưng việc bỏ bê các tính năng cơ bản của trợ lý ảo khiến người dùng thất vọng.
Định dạng PDF, từng được coi là tiêu chuẩn cho việc chia sẻ tài liệu, cũng gặp phải vấn đề tương tự. Việc nhồi nhét quá nhiều tính năng phức tạp khiến PDF trở nên cồng kềnh và khó sử dụng. Việc sao chép văn bản từ các tệp PDF học thuật thường gặp lỗi, khiến nhiều người dùng phải chụp ảnh màn hình để lấy văn bản.
Việc phát sóng các môn thể thao cũng bị ảnh hưởng bởi xu hướng này. Giá thuê bao các dịch vụ truyền hình trực tuyến ngày càng tăng, trong khi chất lượng dịch vụ không được cải thiện. Người hâm mộ thể thao buộc phải trả phí cao hơn hoặc tìm đến các nguồn phát trực tuyến lậu.
Ngay cả công cụ tìm kiếm Google, từng được đánh giá cao về tính khách quan và hữu ích, cũng đang ưu tiên nội dung do AI tạo ra hơn các kết quả tìm kiếm thực tế. Điều này khiến việc tìm kiếm thông tin chính xác trở nên khó khăn hơn, đặc biệt là đối với các nhà báo và nhà nghiên cứu.
Các công cụ AI trong email, như Gemini của Google, cũng gây khó chịu cho người dùng. Việc liên tục đề xuất sử dụng AI và khó khăn trong việc tắt hoàn toàn tính năng này khiến trải nghiệm email trở nên kém mượt mà.
Cuối cùng, hệ điều hành Windows 11 cũng bị chỉ trích vì nhiều lỗi và tính năng không cần thiết. Việc tập trung vào AI và các tính năng mới khiến Microsoft bỏ bê việc cải thiện trải nghiệm người dùng cơ bản.
Xu hướng "enshittification" này phản ánh sự ưu tiên lợi nhuận của các công ty công nghệ hơn trải nghiệm người dùng. Điều này không chỉ gây khó chịu cho người dùng mà còn có thể kìm hãm sự phát triển của internet.
